695 Đỗ Xuân Hợp, P.Phước Long B, TP Thủ Đức, TPHCM
1. Aerobic không dài cho ai?
Người mắc bệnh tim mạch nặng
Với người khỏe mạnh, aerobic là phương pháp tuyệt vời để nâng cao sức khỏe tim mạch. Nhưng với những ai có bệnh lý như nhịp tim không ổn định, cao huyết áp chưa được kiểm soát hay từng có tiền sử nhồi máu cơ tim, việc vận động cường độ cao sẽ khiến tim phải làm việc quá tải. Khi tim không kịp thích ứng, người tập dễ gặp các biểu hiện như khó thở, đau tức ngực, chóng mặt, thậm chí nguy hiểm tính mạng. Đối tượng này nên ưu tiên các hoạt động nhẹ nhàng hơn như đi bộ thư giãn, yoga hoặc các bài tập thở sâu, đồng thời cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi bắt đầu bất kỳ chương trình tập luyện nào.
Người có vấn đề về xương khớp hoặc đang chấn thương
Aerobic thường bao gồm nhiều động tác nhảy, xoay người và di chuyển nhanh, tạo áp lực lớn lên hệ xương khớp. Với những người bị loãng xương, viêm khớp, đau lưng hoặc đang hồi phục sau chấn thương, việc tập aerobic có thể khiến tình trạng nặng hơn. Các khớp dễ bị sưng đau, dây chằng dễ giãn quá mức, thậm chí nguy cơ chấn thương tái phát rất cao. Nếu bạn đang gặp vấn đề về xương khớp, hãy lựa chọn các hình thức vận động ít tác động như pilates, bơi lội hoặc các bài tập phục hồi chức năng theo hướng dẫn chuyên môn.
Phụ nữ mang thai
Không ít mẹ bầu nghĩ rằng tập aerobic giúp duy trì vóc dáng và tăng sự dẻo dai. Tuy nhiên, thực tế cho thấy các động tác bật nhảy, chạy tại chỗ hay xoay người nhanh có thể gây ra cơn gò tử cung, khiến cơ thể mất thăng bằng và dễ té ngã, từ đó ảnh hưởng trực tiếp đến thai nhi. Giai đoạn mang thai là thời điểm cơ thể cần sự an toàn và ổn định, vì vậy aerobic không phải lựa chọn phù hợp. Thay vào đó, mẹ bầu nên tập yoga dành cho thai phụ, đi bộ nhẹ nhàng hoặc các bài giãn cơ để giữ gìn sức khỏe và chuẩn bị cho quá trình sinh nở.
Người mắc bệnh hô hấp
Những người đang mắc các bệnh hô hấp như hen suyễn, viêm phế quản mạn tính hoặc bệnh phổi tắc nghẽn (COPD) cũng nằm trong nhóm không nên tập aerobic. Các bài tập với nhịp điệu nhanh sẽ khiến cơ thể tiêu thụ nhiều oxy, dẫn đến tình trạng khó thở, hụt hơi, chóng mặt. Với đối tượng này, việc tập luyện chỉ nên ở mức độ rất nhẹ, có sự giám sát của bác sĩ hoặc chuyên gia y tế để tránh biến chứng.
Người cao tuổi
Người trên 70 tuổi thường gặp tình trạng sức bền suy giảm, hệ xương khớp yếu và tuần hoàn máu kém. Khi tham gia aerobic với cường độ cao, cơ thể dễ rơi vào trạng thái quá tải, dẫn đến nguy cơ ngã, gãy xương hoặc căng thẳng tim mạch. Để duy trì sức khỏe, người cao tuổi nên chọn các bài tập nhẹ nhàng hơn như dưỡng sinh, đi bộ chậm, tập thở hoặc yoga dành cho người lớn tuổi.
Người suy nhược, mệt mỏi kéo dài
Cơ thể trong trạng thái suy nhược, vừa ốm dậy hoặc đang có hệ miễn dịch yếu sẽ không thể đáp ứng được cường độ tập luyện của aerobic. Việc cố gắng tập trong giai đoạn này không giúp bạn khỏe hơn mà còn dễ dẫn đến kiệt sức, suy giảm hệ miễn dịch và làm bệnh kéo dài. Khi chưa hồi phục hoàn toàn, bạn nên nghỉ ngơi, kết hợp dinh dưỡng đầy đủ trước khi quay lại tập luyện.
2. Khi nào cần dừng tập aerobic ngay lập tức?
Ngay cả với người bình thường, trong quá trình tập aerobic cũng có thể xuất hiện một số dấu hiệu cảnh báo. Nếu bạn gặp tình trạng khó thở đột ngột, tức ngực, đau vai, chóng mặt, buồn nôn hoặc cảm giác lâng lâng, hãy ngừng tập ngay và ngồi nghỉ. Nếu triệu chứng không giảm, cần đến cơ sở y tế để kiểm tra. Đây là những dấu hiệu cho thấy cơ thể không thể tiếp nhận cường độ vận động và bạn cần điều chỉnh lại kế hoạch tập luyện.
3. Bí quyết tập aerobic an toàn
Để hạn chế rủi ro và tận dụng tối đa lợi ích của aerobic, bạn nên:
- Khám sức khỏe định kỳ để nắm rõ tình trạng cơ thể trước khi tập.
- Khởi động kỹ từ 5 đến 10 phút để làm nóng cơ thể, giảm chấn thương.
- Bắt đầu với cường độ nhẹ và tăng dần theo thời gian.
- Lắng nghe cơ thể, nếu thấy mệt hãy nghỉ ngơi, đừng cố gắng quá sức.
- Kết hợp chế độ dinh dưỡng và nghỉ ngơi hợp lý để đạt hiệu quả tốt nhất.
4. Kết luận
Aerobic là bộ môn mang lại nhiều lợi ích tuyệt vời, từ cải thiện tim mạch, hỗ trợ giảm cân đến nâng cao tinh thần. Tuy nhiên, không phải ai cũng nên tập aerobic. Những người mắc bệnh tim mạch, hô hấp, xương khớp, phụ nữ mang thai, người cao tuổi hoặc đang suy nhược sức khỏe cần đặc biệt thận trọng. Hãy lựa chọn hình thức vận động phù hợp với thể trạng và tham khảo ý kiến chuyên gia trước khi bắt đầu. Chỉ khi tập đúng và an toàn, aerobic mới thực sự trở thành người bạn đồng hành của sức khỏe.
