695 Đỗ Xuân Hợp, P.Phước Long B, TP Thủ Đức, TPHCM
Trong fitness, rất nhiều người thường tập luyện theo cảm tính. Họ ăn ước lượng, tập thấy khỏe là được, hoặc chỉ dựa vào cảm giác cơ thể mà không hề có một thước đo cụ thể. Nhưng để hiểu chính xác cơ thể đang ở đâu, đang khỏe hay yếu, đang thiếu hay dư năng lượng, bạn cần dựa vào các chỉ số sức khỏe tổng quát đã được khoa học y sinh công nhận. Những chỉ số này không chỉ hỗ trợ bạn tập đúng, ăn đúng mà còn giúp phòng tránh bệnh, cải thiện vóc dáng và sống chủ động hơn mỗi ngày. Hãy cùng Angel Fitness khám phá các chỉ số này nhé
1. BMR
BMR (Basal Metabolic Rate) là lượng calo tối thiểu cơ thể cần để duy trì sự sống khi bạn hoàn toàn nghỉ ngơi. Đây là năng lượng cơ thể dùng để tim đập, phổi thở, duy trì nhiệt độ và xử lý các hoạt động tế bào.
BMR phản ánh tốc độ trao đổi chất. Cơ thể có BMR cao sẽ đốt năng lượng nhanh hơn, hỗ trợ giảm mỡ hiệu quả. Người có BMR thấp thường dễ tăng cân dù ăn ít. Nhiều nguyên nhân ảnh hưởng đến BMR như giới tính, tuổi tác, tỉ lệ cơ, gen, hormone tuyến giáp hay mức độ vận động.
2. BMI
BMI (Body Mass Index) là một chỉ số cân nặng trên chiều cao được WHO dùng để đánh giá nguy cơ thừa cân, béo phì hoặc suy dinh dưỡng. Tuy đơn giản và phổ biến, BMI lại có một hạn chế lớn: nó không phân biệt được mỡ, cơ hay nước.
BMI là thước đo nhanh giúp dự đoán nguy cơ mắc bệnh tim mạch, tiểu đường type 2 hoặc béo phì theo tiêu chuẩn y khoa. Tuy nhiên, người tập gym nhiều cơ có thể bị xếp vào nhóm thừa cân, dù tỷ lệ mỡ rất thấp. Do đó BMI chỉ nên xem như thước đo hỗ trợ, không phải tiêu chuẩn duy nhất.
BMI giúp người mới bắt đầu có điểm tựa để tự đánh giá cơ bản về cơ thể. Khi chỉ số này vượt ngưỡng, nó tạo động lực để thay đổi lối sống, bắt đầu tập luyện và ăn uống khoa học hơn. Với những người quá gầy, BMI lại là hồi chuông nhắc nhở rằng sức khỏe cũng cần được nuôi dưỡng từ dinh dưỡng đầy đủ.
3. TỶ LỆ MỠ CƠ THỂ
Nếu phải chọn ra chỉ số có ý nghĩa nhất với người tập gym, chạy bộ hay chơi thể thao, thì đó chính là tỷ lệ mỡ cơ thể. Đây là chỉ số phân tích rõ ràng cơ thể bạn có bao nhiêu phần là mỡ và bao nhiêu phần là nạc.
Tỷ lệ mỡ quyết định vóc dáng. Ví dụ: Một người 60kg nhưng tỷ lệ mỡ 30% sẽ trông mềm, lỏng, bụng dễ tích mỡ. Nhưng cũng 60kg đó, nếu mỡ chỉ 18% thì cơ thể săn chắc, bụng phẳng và đường cong rõ nét. Tỷ lệ mỡ cao còn liên quan trực tiếp đến nguy cơ bệnh chuyển hóa, gan nhiễm mỡ, cao huyết áp và bệnh tim.
Hiểu tỷ lệ mỡ giúp bạn tập trung vào đúng mục tiêu. Rất nhiều người ám ảnh cân nặng, trong khi điều thực sự cần giảm là mỡ và cần tăng là cơ. Khi tập trung vào % mỡ, bạn sẽ bớt ám ảnh với con số trên cân và bắt đầu xem cơ thể như một tổng thể hài hòa.
4. KHỐI LƯỢNG CƠ
Khối lượng cơ phản ánh lượng mô cơ mà cơ thể sở hữu. Đây là chỉ số có giá trị y học lớn, vì cơ càng ít thì tuổi sinh học càng nhanh lão hóa.
Cơ bắp giữ vai trò tăng cường trao đổi chất, ổn định khớp, hỗ trợ chuyển động và giảm nguy cơ chấn thương. Người có khối lượng cơ tốt thường đốt nhiều calo hơn ngay cả khi nghỉ ngơi và có khả năng phục hồi nhanh sau khi hoạt động nặng.
5. CHỈ SỐ VÒNG EO
Vòng eo không chỉ là thước đo thẩm mỹ mà còn là chỉ số liên quan trực tiếp đến sức khỏe. Chất béo nội tạng tích tụ quanh eo là yếu tố nguy hiểm làm tăng nguy cơ tiểu đường, tim mạch, tăng huyết áp và hội chứng chuyển hóa.
Vòng eo nhỏ cho thấy lượng mỡ nội tạng thấp – điều vô cùng quan trọng để duy trì hệ nội tạng khỏe mạnh. Vòng eo cao là một trong những yếu tố tiên lượng bệnh tật mạnh nhất, đôi khi còn quan trọng hơn cả BMI.
Nhiều người thường đặt nặng bụng phẳng vì thẩm mỹ. Nhưng khi hiểu đây là vấn đề sức khỏe, bạn sẽ yêu cơ thể theo cách lành mạnh hơn: không ép cân quá đà, không nhịn ăn, mà thay bằng chiến lược tập luyện – dinh dưỡng phù hợp.
→ Xem thêm: Skinny Fat là gì? Top 5 bài tập hiệu quả giúp khắc phục Skinny Fat
TỔNG KẾT
Những chỉ số sức khỏe tổng quát như BMR, BMI, tỷ lệ mỡ, khối lượng cơ và vòng eo đều là nền tảng giúp bạn hiểu cơ thể toàn diện hơn. Không chỉ về hình thể, mà còn về sức khỏe nội tại và tuổi sinh học. Khi những chỉ số này được theo dõi thường xuyên, bạn sẽ xây dựng được thói quen tập luyện và dinh dưỡng đúng hướng, bền vững và không gây hại.
Tại Angel Fitness, mọi chương trình tập luyện đều được thiết kế dựa trên phân tích các chỉ số này. Huấn luyện viên đánh giá từng cá nhân dựa trên khoa học, sau đó xây dựng lộ trình phù hợp để giúp bạn thay đổi vóc dáng, cải thiện sức khỏe và lấy lại năng lượng sống một cách tự nhiên và an toàn.
